Luk 11 | KPG | STEP | Dahi laangi hua, gei Jesus nogo dalodalo i di gowaa e dahi . Dono madagoaa ne lawa, gei tangada i ana dama agoago ga helekai gi mee, “Tagi, aago ina mai gimaadou di hai talodalo be John dela ne aago ana dama agoago.”

a 11.15:Mt 9.34, 10.25

b 11.16:Mt 12.38, 16.1; Mk 8.11

c 11.23:Mk 9.40

d 11.29:Mt 16.4; Mk 8.12

e 11.30:Jon 3.4

f 11.31:1 Kgs 10.1-10; 2 Chr 9.1-12

g 11.32:Jon 3.5

h 11.33:Mt 5.15; Mk 4.21; Lk 8.16

i 11.42:Lev 27.30

j 11.51:Gen 4.8; 2 Chr 24.20-21

Luke 11

Jesus e agoago talodalo

(Matthew 6.9-13; 7.7-11)

1 Dahi laangi hua, gei Jesus nogo dalodalo i di gowaa e dahi . Dono madagoaa ne lawa, gei tangada i ana dama agoago ga helekai gi mee, “Tagi, aago ina mai gimaadou di hai talodalo be John dela ne aago ana dama agoago.” 2 Jesus ga helekai gi digaula, “Di godou madagoaa ma ga dalodalo, dalodalo beenei:

Tamana, doo ingoo gi dabuaahia. Doo henua gi dau mai. 3 Gaamai madau meegai gi humalia mai gi gimaadou i nia laangi huogodoo. 4 Weedee madau ihala la gi daha, idimaa, gimaadou e dumaalia gi nia hala o nia daangada huogodoo ala ne hai mai gi gimaadou. Hudee dugua anga gimaadou gi nia hagamada haingadaa.”
5 Jesus ga helekai, “Dolomaa, tei goodou ga hana gi di hale o dono ehoo i di madahidi waelua di boo, ga helekai boloo, Dogu ihoo hagaaloho, dumaalia mai, gaamai hunu palaawaa e dolu, 6 idimaa, dogu ihoo ne hanimoi gi dogu hale, gei au agu meegai belee haangai a mee ai. 7 Dolomaa, doo ehoo la ga helekai mai i lodo dono hale boloo, Hudee haga daadaamee ina au! Di bontai la gu tai, gei au mo agu dama la gu kii. Au e deemee di duu i-nua e gowadu au mee. 8 Malaa, e hai behee? Au e hagi adu gi goodou bolo maeaha maa mee hagalee e duu i-nua ga gowadu di palaawaa, i di goe di hoo ni oono, gei mee ga duu i-nua ga gowadu nia mee huogodoo ala e hiihai ginai goe, i doo de langaadia di dangidangi hagamahi. 9 Malaa, au e hagi adu gi goodou: Goodou dangidangi, gei goodou ga hai mee ginai. Halahala ina, gei goodou ga gidee goodou. Dugidugi, gei di bontai la ga huge adu gi goodou. 10 Idimaa, digau ala e dangidangi, le e hai mee ginai. Gei digau ala e halahala, la ga gidee. Gei di bontai le e huge ang gi tangada ma ga dugidugi. 11 Ma koai tamana i godou lodo e wanga dana gihaa gi dana dama daane ma ga dangi ang gi deia i di iga? 12 Mee ga hiihai gi di ngogo, gei goe ga wanga ginai di “scorpion”? 13 Goodou digau huaidu, gei goodou e iloo di wanga nia mee ala e humalia gi godou dama. Nia holongo e hia gi nonua a Tamana i di langi e wanga di Hagataalunga Dabu gi digau ala e dangidangi ang gi mee?”

Jesus mo Beelzebul

(Matthew 12.22-30; Mark 3.20-27)

14 Jesus e hagabagi dana hagataalunga huaidu e deemee di leelee, gei di madagoaa o maa dela ne ulu gi daha, taane deelaa ga daamada ga leelee. Di gau dogologowaahee la gu goboina huoloo. 15 Gei hunu gau boloo, “Ma go Beelzebul, di tagi o nia hagataalunga huaidu, dela ne wanga gi mee di mogobuna e hagabagi digaula gi daha.” ^a 16 Hunu gau e hiihai e haga hala a Jesus, gei digaula ga helekai gi mee gi heia ana mogobuna e haga modongoohia bolo go God dela ne haga mogobuna ia. ^b 17 Gei Jesus gu iloo ia nia maanadu digaula, ga helekai, “Tei henua ma ga wwae hagabuulinga ga heheebagi i nadau mehanga, la hagalee waalooloo. Gei digau di hale ma ga dee buni, le e meheuheu dagidahi. 18 Malaa, tenua o Satan ma ga hai ono buini, ga heheebagi i nadau mehanga, ga mooho, ga hagalee. Goodou e hai bolo au gu hagabagi dagu hagataalunga huaidu, idimaa, Beelzebul ne gaamai nia mogobuna ala ne hai hegau iei au. 19 Ma e hai beenaa go dagu hai ne hagabagi digaula, gei digau ala e daudali goodou, le e hagabagi nadau hagataalunga huaidu behee? Digau ala e daudali goodou, la gu haga modongoohia bolo goodou e hala. 20 Gei deeai, ma go di mogobuna o God dela nogo hagabagi agu hagataalunga huaidu, gei di maa e haga modongoohia bolo Tenua o God la gu hanimoi gi goodou. 21 Ma ga iai taane maaloo i golo gu togomaalia ono goloo heebagi, e hagaloohi dono hale, gei ono goloo huogodoo e benebene humalia. 22 Maa taane maaloo gi nonua ga heebagi, ga haga magedaa a mee, gei taane maaloo deenei ga kae nia goloo heebagi ala nogo gana ginai tangada dono hale, ga duwwe nia mee ala ne kae ko ia. 23 Tangada dela hagalee dau mai gi di au, le e hai baahi mai gi di au, gei tangada dela hagalee hagamaamaa au e hagabudu agu mee, le e wweuwweu nia maa dagidahi. ^c

Di hanimoi gi muli o di hagataalunga huaidu

(Matthew 12.43-45)

24 “Di hagataalunga huaidu ma ga ulu gi daha mo tangada, geia ga hana i hongo tenua damana maangoo, e halahala dana gowaa e hagamolooloo ai, gei digi gida dana gowaa, geia ga hagamaanadu boloo, Au ga hana labelaa gi dogu hale. 25 Geia ga hana gi muli, ga mmada gi dono hale gu madammaa, gei gu benebene hagahumalia. 26 Gei mee ga hana labelaa, ga laha mai ana hagataalunga e hidu ala koia e huaidu gi nonua i deia, ga noho i golo. I di lawa, gei tangada deelaa la koia gu huaidu gi nonua i dono daamada.”

Tentene e donu

27 Jesus nogo helekai nia mee aanei, gei di ahina ga helekai aga i lodo digau dogologo, boloo, “E haga maluagina di ahina dela ne haanau goe ge ne haga uu goe!” 28 Gei Jesus ga helekai, “Deeai, digau ala e haga maluagina la go digau ala e hagalongo gi nia helekai a God, mo di daudali nia maa!”

Di hiihai gi nia mogobuna bolo gi heia

(Matthew 12.38-42)

29 Di lloomoi hua digau dogologo ga haganiga a Jesus, gei mee ga helekai, “E huaidu huoloo go digau dolomeenei! Digaula e hiihai gi di mogobuna, gei di mogobuna e hai gi digaula ai, dela hua go di mogobuna o Jonah. ^d 30 Di hai o soukohp Jonah di haga modongoohia ang gi digau o Nineveh, gadoo be Tama Tangada e hai di haga modongoohia ang gi digau ala dolomeenei. ^e 31 I di Laangi Hagi aga, di king ahina o Shiba ga duu i-nua, ga hagahuaidu digau ala dolomeenei, idimaa, mee ne hanimoi haga mogowaa loo belee hagalongo gi nia agoago kabemee a king Solomon. Gei au e hagi adu gi goodou bolo ma iai tangada i ginei, koia e mada aamua i Solomon. ^f 32 I di Laangi Hagi aga, gei digau o Nineveh ga tuu gi nua, ga hagahuaidu goodou, idimaa, digaula gu huli gi daha mo nadau huaidu i di nadau madagoaa ne hagalongo gi nia agoago Jonah. Gei au e hagi adu gi goodou bolo ma iai tangada i ginei koia e mada aamua i Jonah! ^g

Di maalama o tuaidina

(Matthew 5.15; 6.22,23)

33 “Tangada e dudu dana malama ga haga ngala di maa ai, [be ga haga holi gi di boolo ai], dela hua e dugu gi hongo di gowaa dugu malama, gei nia daangada ga mee di mmada gi di maalama i di nadau lloomoi. ^h 34 Oo golomada le e hai be di malama ni doo huaidina. Oo golomada la ga humalia, ge doo huaidina hagatau la ga maalama huoloo. Gei oo golomada la ga huaidu, ge doo huaidina hagatau la ga bouli dongoeho. 35 Malaa, heia gi donu bolo di maalama dela i oo lodo la hagalee di bouli. 36 Maa doo huaidina hagatau la gu honu i di maahina, di bouli ai, ga maalama hagatau, gadoo be di malama ma ga maahina ia i oo nua.”

Jesus e hagahuaidu nia Pharisee mo digau haga dondonu haganoho

(Matthew 23.1-36; Mark 12.38-40)

37 Jesus ne lawa dono helehelekai, gei dahi Pharisee ga gahi a mee e miami ginaua, gei mee ga hana ga noho gi lala belee miami. 38 Di Pharisee deelaa ga homouli gi Jesus dela digi tono ono lima i mua dono miami. 39 Gei di Tagi ga helekai gi mee, “Goodou go nia Pharisee e haga madammaa hua nia gili godou ibu mono pileedi, gei godou lodo le e honu i nia lagamaaloo mono hai mee huaidu. 40 Goodou e dadaaulia! Ma hagalee go God dela ne hai di gili laa daha mo lodo? 41 Wanga ina nia mee ala i lodo godou ibu mo godou pileedi gi digau hagaloale, gei nia mee huogodoo la ga madammaa adu gi goodou. 42 E huaidu huoloo adu gi goodou nia Pharisee. Goodou e wanga gi God dahi baahi e madangaholu o godou manga laagau hai suub e haga ingoo bolo “mint” mono “rue” mono manga laagau huogodoo ala i golo, gei hagalee haga dahidamee di tonu mo di aloho ang gi God. Goodou heia nia mee aanei i mua, ga nomuli ga hai laa nia mee ala i golo. ⁱ 43 E huaidu huoloo adu gi goodou nia Pharisee. Goodou e hiihai gi nia lohongo ala e aamua i lodo nia synagogee, gei e hiihai bolo nia daangada gi hagaaloho ge gi hagalabagau ina goodou i nia gowaa huihui mee. 44 E huaidu huoloo adu gi goodou! Goodou e hai gadoo be nia daalunga ala digi hihia ono ingoo nonua, ala e heehee ai nia daangada i nonua, gei e de iloo ginaadou nia maa.” 45 Tangada e dahi i digau haga dondonu haganoho ga helekai gi mee, “Tangada Agoago, dau helekai ne hai, la gu hagahuaidu labelaa gimaadou!” 46 Jesus ga helekai, “E huaidu huoloo labelaa go goodou go digau haga dondonu haganoho. Goodou e haga uda godou mee daamaha gi hongo nia daangada, gei godou madaalima ne holo belee hagamaamaa digau ala e aamo nia maa ai. 47 E huaidu huoloo adu gi goodou! Goodou e hau nia daalunga humalia ang gi nia soukohp, aalaa go nia soukohp ne daaligi go godou maadua mmaadua. 48 Di godou hai deenei e haga modongoohia bolo goodou e donu hua gi nia hai godou maadua mmaadua ne hai. Digaula gu daaligi nia soukohp, gei goodou ga hau nia daalunga digaula. 49 Di kabemee o God e helekai boloo, Au e hagau agu soukohp mono gau kae hegau gi digaula, gei digaula ga daaligi hunu ginaadou ge e hagaduadua hunu ginaadou. 50 Gei digau dolomeenei le e hagaduadua i tadaaligi o nia soukohp ala ne mmade mai taamada di hai o henuailala, 51 mai taaligi o Abel ga tugi loo gi taaligi o Zechariah dela ne daaligi i mehanga di gowaa hai tigidaumaha mo di Gowaa Dabu. Uaa, au e hagi adu gi goodou bolo digau ala dolomeenei, le e hagaduadua i nia mee ala ne hai go digaula huogodoo! ^j 52 E huaidu huoloo adu gi goodou go digau haga dondonu haganoho! Goodou nogo daahi di gii dela belee huge di bontai di hale o di iloo nia mee. Goodou nogo hagalee hula gi lodo, gei goodou nogo tai digau ala bolo ginaadou e ulu gi lodo!” 53 Di madagoaa Jesus ne hagatanga i di gowaa deelaa, gei digau haga dondonu haganoho mo nia Pharisee ga daamada ga hagahuaidu a mee, ga heheeu gi mee i nia mee e logo, 54 e hagamada belee haga hala a mee, bolo gi hagalongo ginaadou gi mee ma ga hala.